'Gider sorgulaması' geliyor
Hükümetin "geçim indirimine" muhalefetten tepki
İşçi ve memurların vergi iadesi uygulamasına son veren, asgari geçim indirimi öngören tasarı muhalefeti memnun etmedi. Eski Gelirler Genel Müdürü CHP Milletvekili Akif Hamzaçebi, asgari geçim indirimine ilişkin tasarının içinin ?boşö olduğunu belirterek, ?Hükümet'in vergi iadesinin kaldırılmasında çekincesi yoksa, vatandaşın fiş alıp almamasıyla niye bu kadar ilgileniyorö dedi.
Eski Gelirler Genel Müdürü, CHP Milletvekili Akif Hamzaçebi, vergi iadesi yerine asgari geçim indirimi getiren tasarıda yer alan düzenlemeleri ANKA'ya değerlendirdi. İstihdam vergilerinde Türkiye'nin uluslararası kıyaslamalarda birinci sıralarda yer aldığını anımsatan Hamzaçebi, ?Vergi iadesi asgari geçim indirimi altında verilirse ücretlerdeki vergi azalmış görünecek. Bütçede değişiklik olmayacak. Vatandaşa verilen para geçim indirimi kapsamında ödenecekö dedi. Vergi iadesi uygulamasının vergi hasılatına ciddi bir katkı sağlamadığını kaydeden Hamzaçebi, ?Bu esas alınarak sistem kaldırılıyor. Ancak, vatandaşı fiş almaya yönelik açıklamalar yapıyor. Fiş almanın kayıp düzenine etkisi yoksa bu konuda teşvik eden açıklamalara da gerek yokö diye konuştu.
ÖZEL GİDER BİLDİRİMİ
Vergi sisteminde etkin bir denetime ihtiyaç bulunduğunu anlatan Hamzaçebi, vergi iadesi kaldırılırken vergi sisteminde oto kontrolü sağlayacak, seri inceleme olanağı getirilecek bir müessesenin oluşturulamadığını söyledi. Tasarıda yer alan özel gider bildirimi müessesinin bu amaca yönelik olmadığını anlatan CHP Milletvekili Hamzaçebi, ?Vergi iadesi, perakende aşamasında fiş alınması şeklinde bir model. Bu model doğru değil. Modern sistemlerde böyle bir uygulama yok. Perakendeyi denetleyen sistem olmazö diye konuştu.
VERGİ TABANI ÇOK DAR
Türkiye'de vergi tabanının ?çok darö olduğunu kaydeden Hamzaçebi, mükellef sayısı ve gelir idaresinin kavrayabildiği matrahın yeterli olmadığını belirtti.
IMF'YE SÖZ VERİLDİ
Hükümet'in hazırladığı asgari geçim indirim tasarısına ilişkin düzenlemelerin IMF'ye verilen Niyet Mektubu'nda yer aldığını anımsatan Hamzaçebi, tasarıda yer alan düzenlemelerin Türk mali sisteminin sorunlarına çözüm getirmediğini kaydetti. Hamzaçebi, ?Düzenlemelerin içi boş. Vergi tabanını genişletme yönünde atılan adımlar yok. Bir tek adım atıldı. Gayrimenkulların satışından elde edilen kazançlarda, istisna süresi 4 yıldan 5 yıla çıkarıldı. Tasarıdaki bir iki küçük düzenleme sorunları çözmezö yorumunu yaptı.
TASARI ALT KOMİSYONDA
İşçi ve memurların vergi iadesi uygulamasına son veren, vergi iadesi yerine asgari geçim indirimi getiren Gelir Vergisi Kanun Tasarısı, Meclis Plan Bütçe Komisyonu'ndan Alt Komisyon'a havale edildi. Asgari geçim indiriminin, brüt asgari ücretin yarısı olarak belirlendiği tasarıyla, eşi çalışmayan işçi ve memurlara, ayrıca brüt asgari ücretin yüzde 10'u, 2 çocukla sınırlı olmak üzere de çocuk başına yüzde 7.5 oranında indirim yapılması öngörülüyor.
GİDER SORGULAMASI GELİYOR
Tasarıyla getirilen Vergi Kontrol Müessesesi ile düşük beyanda bulunanlara, gider sorgulaması geliyor. Kredi kartı, tapu ve motorlu taşıt bilgileriyle sektörlerin beyan ortalamalarına bakarak, harcama ve beyanlar karşılaştırılacak. Harcama ve beyanları arasında uyumsuzluk bulunanlardan gider bildirimi istenecek. Bu bildirimde, mükelleflerin gıda, kira, eğlence ve diğer bazı harcama bilgileri yer alacak. Gider bildiriminde, beyanı ile harcamaları arasındaki farkı izah edemeyenler, doğrudan denetim elemanlarının vergi incelemesine tabi tutulacak.
ÖZEL GİDER BİLDİRİMİ İSTENECEK
Maliye Bakanlığınca yapılacak ön araştırmalar sonucunda, beyan ettikleri gelir ile harcamaları arasında uyumsuzluk tespit edilenlerden, yıllık "özel gider bildirimi" istenebilecek. Yıllık özel gider bildiriminde, yıl içinde yapılan harcamalarla bu harcamaların kaynağını teşkil eden unsurlara yer verilecek. Yıllık özel gider bildiriminde, gelirleriyle harcamaları arasındaki uyumsuzluğun açıklanamadığı sonucuna ulaşılanlar hakkında, öncelikli olarak vergi incelemesi yapılacak.
1 OCAK 2008'DE YAŞAMA GİERECEK
Bakanlar Kurulu, asgari geçim indirim tutarlarını, toplamı asgari ücretin yıllık brüt tutarını aşmamak üzere, artırma veya kanuni oranına kadar indirmeye yetkili olacak. Gerçek usulde vergilendirilen ücretlilerin ödeyecekleri gelir vergisi tutarının belirlenmesinde asgari geçim indirimi uygulanacak. Asgari geçim indiriminin getirilmesiyle de ücretlilerde vergi indirimi uygulaması yürürlükten kaldırılacak. Asgari geçim indiriminin, 1 Ocak 2008'den itibaren elde edilen gelirler için geçerli olması öngörülüyor.